بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی سازمانی بر نگرش شغلی کارکنان مراکز بهداشت و درمان شهرستان ایلام

 مقدمه: از آن جا که واحد های ‌بهداشتی و ‌درمانی در مقایسه با سایر سازمان‌‌ های اداری و خدماتی، با مقوله ی مسئولیت اجتماعی سازمانی، در معنای عامیانه ی کار اخلاقی و بشر دوستانه بیشتر سر و کار دارند، تحقیق حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر مسئولیت اجتماعی سازمانی بر نگرش شغلی کارکنان مراکز بهداشت و درمان شهرستان ایلام انجام شده است.  مواد و روش‌ ها: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه ی انجام، توصیفی – همبستگی می ‌باشد. جامعه ی آماری آن نیز کلیه ی کارکنان مراکز مذکور به تعداد 350 نفر است که 185 نفر از این تعداد، با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌ گیری تصادفی، به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ‌ها نیز از پرسشنامه ی استاندارد مسئولیت اجتماعی کارول (1991) و برای سنجش نگرش شغلی، از پرسشنامه ی محقق‌ ساخته ی 30 گویه ‌ای استفاده شده است. روایی پرسشنامه‌ ها، توسط خبرگان دانشگاهی و پایایی آن ها با بهره ‌گیری از ضریب آلفای کرونباخ (91/.) به تأیید رسیده است؛ همچنین، داده‌ها از طریق نرم‌افزار آماری SPSS به روش‌ های توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و تحلیل همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی، مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفته ‌اند. یافته‌های پژوهش: نتایج پژوهش با توجه به ابعاد مسئولیت اجتماعی (بشر دوستانه، اخلاقی، قانونی و اقتصادی)، نشان می ‌دهد که میان مسئولیت بشر دوستانه و مسئولیت قانونی و نگرش شغلی کارکنان مراکز بهداشت شهرستان ایلام، با سطح معنا داری 000/0 ارتباط مثبت و معنا داری وجود دارد؛ در صورتی که بین دو بُعد مسئولیت اخلاقی و مسئولیت اقتصادی و نگرش شغلی کارکنان این مراکز، به ترتیب با سطح معنا داری 161/0 و 192/0 ارتباط معنا داری وجود نداشت. هم چنین، نتایج تحلیل رگرسیون به شیوه ی خطی نیز نشان داد که مسئولیت بشر دوستانه / داوطلبانه بیش ترین اثر را بر نگرش شغلی کارکنان دارد. به گونه ‌ای که با افزایش یک واحد انحراف استاندارد در متغیر داوطلبانه، میزان نگرش شغلی به مقدار 609/0 انحراف استاندارد با کنترل تأثیر دیگر متغیر های مستقل وارد شده در معادله، افزایش می‌یابد. بحث و نتیجه‌ گیری: با توجه به ارتباط معنا‌دار بین دو بُعد مسئولیت داوطلبانه (خدمت‌رسانی و همکاری صرف‌نظر از پول و زمان) و مسئولیت قانونی (پیروی از قانون و پاس داشت مقررات) بر نگرش شغلی کارکنان مرکز بهداشت و درمان شهرستان ایلام؛ انتظار می ‌رود تا مدیران ارشد ضمن حفظ و تقویت نگرش مثبت کارکنان به این دو بُعد مسئولیت اجتماعی؛ به مسئولیت اخلاقی (انتظارت جامعه از سازمان) توجه ویژه ‌ای مبذول نمایند. هم چنین، وجود نداشتن ارتباط معنا دار میان مسئولیت اقتصادی (فعالیت‌ ها و اقدامات اقتصادی برای کسب سود) بر نگرش شغلی کارکنان با توجه به مأموریت سازمانی، دور از ذهن محققین نبود.